© FruitLent
Zoals u op de homepage van deze website reeds heeft kunnen lezen, bevindt FruitLent zich in het voormalige tuindersdorp Lent. We willen hieronder stil staan bij de vraag waarom de tuinbouw vroeger in Lent tot ontwikkeling kwam. Daarna zullen we stil staan bij de toekomst van Lent en -in bredere zin- bij de toekomst van de regio waarbinnen Lent is gelegen.
Historie van Lent
Dat de tuinbouw vroeger in Lent tot ontwikkeling is gekomen, is niet geheel toevallig. Door de nabijheid van de rivier de Waal die na overstromingen zeer vruchtbare gronden achter liet, kwam de tuinbouw hier reeds zo’n vijf eeuwen geleden in ontwikkeling. Soortgelijke ontwikkelingen deden zich overigens voor in de nabijgelegen tuinbouwenclaves Huissen en Groessen (beiden nabij de rivier de Rijn).
Hoewel de stichtingsdatum van Lent niet exact is vast te stellen, is het dorp zonder twijfel één van de oudste dorpen van de Betuwe. Uit archeologisch onderzoek is gebleken dat de bewoning terug gaat tot de ijzertijd en de bronstijd. Door de ligging tegenover de oude stad Nijmegen (tevens de oudste stad van Nederland), is Lent door de eeuwen heen de verbindingsplaats geweest tussen het Betuwse achterland en de stad. In de Romeinse tijd heette Nijmegen “Noviomagus”, alwaar toen een Romeins garnizoen was gevestigd. De Bataven uit de Betuwe staken bij Lent de rivier de Waal over om hun landbouwproducten aan de Romeinen te verkopen. Lent bleef door de loop der eeuwen de oversteekplaats naar de stad Nijmegen en pas in 1936 kwam er met de opening van de karakteristiekeWaalbrugeen vaste verbinding tussen beide oevers. Het is op dat moment de brug met de grootste vrije overspanning van Europa: 244 meter. De totale lengte van de brug is 604 meter.
In vroeger tijden vond de teelt van gewassen in Lent aanvankelijk plaats op de hoger gelegen akkers. In die tijd was de bescherming tegen overstromingen nog gebrekkig. Toen de waterkering werd verbeterd, werd de teelt ook uitgebreid naar lager gelegen vruchtbare akkers.
Lent was bekend om zijn fijne groenten en fruit. De grond was hiervoor zeer geschikt en de afzet van producten was door de nabijheid van de stad geen probleem. Ook werd de tabakscultuur in Lent bekend. Rond 1850 begon de teelt van gewassen in houten broeibakken, waardoor men al vroeger in het seizoen met verse groenten naar de markt kon gaan. Begin 1900 kwamen er stenen bakken. De bakken werden met “Lentse ramen” afgedekt. In 1898 liet de eerste Lentse tuinder verwarming in zijn bakken aanleggen.
Op het einde van de 19e eeuw en het begin van de 20e eeuw waren fruitteelt en groenteteelt de belangrijkste bronnen van inkomsten, doch langzamerhand schakelden de Lentse warmoezeniers ook over op de teelt van potplanten. In 1912 werd de eerste “moderne” kas gebouwd. Aanvankelijk verscheen er één kleine kas per bedrijf, welke naast de bakkenplekken werd gebruikt.
In de Tweede Wereldoorlog heeft Lent vanaf september 1944 tot in het voorjaar van 1945 in het frontgebied gelegen, nadat de Operatie Market Garden was mislukt en de geallieerde opmars in deze regio tijdelijk tot stilstand kwam. Dit heeft veel oorlogsschade veroorzaakt. De schade werd na de oorlog met hulp van Aalsmeerse vaklieden hersteld.
Na de oorlog werden de gehele tuinbouwpercelen geleidelijk volgebouwd met tuinbouwkassen, waardoor de bakkenplekken langzamerhand verdwenen. Hiervoor in de plaats ontstond het voor Lent karakteristieke beeld met ontelbare veelaltegen elkaar aan gebouwde tuinbouwkassendie waren ingericht voor de teelt van potplanten.
Meer over de geschiedenis van Lent kunt u lezen op:Lent lang vervlogen tijd.
Toekomst van Lent
Door de loop der eeuwen heeft de Lentse tuinbouw diverse crisissituaties doorstaan, zoals: diverse dijkdoorbraken, evacuaties, de depressie van de jaren ’30 en de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog. Aan de Lentse tuinbouwcultuur komt nu echter op korte termijn een einde. De expansiedrift van degemeente Nijmegenis de Lentse tuinbouw uiteindelijk te veel geworden. In 1994 werden de plannen voorDeWaalsprongbekend gemaakt en op 1 januari 1998 werd het tuindersdorp vervolgens formeel geannexeerd van de toenmalige gemeente Elst.
De gemeente Nijmegen bouwt in Lent nu een nieuw stadsdeel dat onderdeel uit maakt van het stedenbouwkundige projectDeWaalsprong. Lent zal binnen enkele jaren geheel zijn opgeslokt als onderdeel van het nieuwe stadsdeel “Nijmegen Noord”. De rivier de Waal stroomt dan niet langer ten noorden van de stad, maar dwars door de stad (zoals bij meer Europese steden het geval is). In het kader vanDeWaalsprongworden duizenden nieuwe woningen gebouwd. Lent verliest daardoor haar identiteit als dorp en gaat langzamerhand deel uit maken van de stad.
Vele eeuwen tuinbouwcultuur zijn ondertussen in ruim tien jaar tijd vrijwel uitgewist. Het karakteristieke beeld van de ontelbare tuinbouwkassen is nu al nagenoeg verdwenen. Er zijn nu nog enkele Lentse tuinders over, voor zo lang als het duurt…..
De tuinbouwgeschiedenis van Lent is derhalve op zeer korte termijn uitsluitend nog voer voor historici. De meeste nieuwe inwoners van Lent hebben geen binding met de tuinbouwcultuur. Wie kent daarom over enkele jaren nog de termen “Lentse ramen”, het “Lents witje” en de “Lentse blonde” die allen naar de Lentse tuinbouwcultuur verwijzen ? Zelfs de Lentse potgrond komt inmiddels niet meer uit Lent.
Ondertussen wordt de oude tuinbouwcultuur levendig gehouden in deWarmoes Historische Tuinderij Lent, welke in het voorjaar van 2008 officiëel werd opgenomen in het Nederlands Museumregister.
De Lentse tuinders die hun vak willen voortzetten, moeten verkassen naar het moderne nieuwe tuinbouwgebiedBergerdentussen Bemmel en Huissen, of moeten in het oude glastuinbouwgebied van Huissen (of elders) een bestaand bedrijf van een collega-tuinder opkopen.
Oude cultuurlandschappen ontmoeten nieuwe cultuurlandschappen….
Het oude cultuurlandschap van Lent zal grotendeels plaats maken voor nieuw cultuurlandschap. Oude en nieuwe cultuurlandschappen ontmoeten elkaar derhalve…..
Als stedelijk uitloopgebied voor de duizenden nieuwe woningen wordt in het kader vanDeWaalsprongeen Landschapszone aangelegd. DezeLandschapszone Waalsprongbestaat uit een evenemententerrein en uit parkgebieden en waterplassen en draagt vanaf 8 februari 2012 officieel de naam “De Waaijer”.
De aan te leggen waterplassen zullen de komende jaren in de onmiddelijke nabijheid van FruitLent worden gerealiseerd. Dit biedt ook nieuwe kansen.Binnen de collectie van FruitLent is namelijk reeds rekening gehouden met de aanleg van deze waterplassen. De nabijheid van grote wateroppervlaktes verkleint immers het nachtvorstrisico en zal er tevens voor zorgen dat de wintertemperaturen iets minder laag worden dan elders !Hierdoor zullen de bloesems van vroeg bloeiende fruitgewassen (zoals abrikozen, perziken, Japanse pruimen, Apriums ® en Pluots ®) minder snel bevriezen en zullen sommige subtropische gewassen beter gedijen.
Op een steenworp afstand van FruitLent is nog een ander stedelijk uitloopgebied in ontwikkeling. We hebben het dan over hetParkLingezegen. Dit park zal worden aangelegd om de stedelijke bevolking uit de gehele Stadsregio Arnhem-Nijmegen recreatiemogelijkheden te bieden. Bovendien heeft het park een belangrijke functie als bufferzone, zodat de stadsregio niet helemaal vol zal worden gebouwd met nieuwe woningbouwgebieden en bedrijventerreinen. Het Ministerie van VROM was voornemensPark Lingezegenaan te wijzen als “Rijksbufferzone”. De status Rijksbufferszone betekent rijksondersteuning en betekent tevens dat het gebied een beschermde status verkrijgt, zodat dit deel van het gebied voor altijd gevrijwaard zal zijn van grootschalige nieuwe bouwplannen. Medio december 2010 werd echter bekend dat het nieuwe Ministerie van Infrastructuur en Milieu het voornemen tot aanwijzing tot Rijksbufferzoneniet zouomzetten in een daadwerkelijke aanwijzing.
De Waaijer (Landschapszone Waalsprong) en hetParkLingezegensluiten ter hoogte van FruitLent op elkaar aan en vormen samen een prachtige ambiance voor FruitLent !
